Su ürünleri işleme teknolojisinde katkı maddesi olarak kullanılabilecek bazı bitki ekstraktlarının antioksidan, antimikrobiyal ve fenolik madde içeriklerinin belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri (Yl), Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BÜŞRA KARA

Danışman: Emre Çağlak

Özet:

Tıbbi ve aromatik bitkilerin güçlü antioksidan ve antimikrobiyal etkiye sahip olmaları ilaç ve gıda sanayinde kullanımının önemini artırmaktadır. Doğal antioksidan ve antimikrobiyal kaynağı bitki ve meyvelerin kullanımı ile ilgili birçok araştırma bulunmaktadır. Yapılan çalışmalar sonucunda bazı bitki ve meyvelerin antioksidan ve antimikrobiyal kapasitelerinin, sentetik maddelere oranla daha fazla olduğu bilinmektedir. Çalışmada çeşitli bitki (zeytin yaprağı, sarı kantaron, çay tohumu) ve meyvelerin (nar, mandalina, portakal ve kivi kabuğu) bazı kısımlarından farklı yöntem ve konsantrasyonlarda elde edilen ekstraktların antioksidan-antimikrobiyal aktiviteleri ve fenolik madde içerikleri incelenmiştir. Antioksidan aktivitesinin belirlenmesinde DPPH (2.2.-difenil-1-pikrihidrazil) radikal süpürme kapasitesi, antimikrobiyal aktivitenin belirlenmesinde disk difüzyon yöntemi ve fenolik madde içeriğinin belirlenmesinde ise Folin-ciocalteu reaktifi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan materyallerin antioksidan aktiviteleri incelendiğinde en yüksek nar kabuğunun, en düşük ise mandalina kabuğunun etki gösterdiği, fenolik madde içeriğine bakıldığında en yüksek aktivitenin zeytin yaprağında, en düşük etki ise portakal kabuğu ekstresinde olduğu tespit edilmiştir. Antimikrobiyal aktivitelerine bakıldığında Escherichia coli, Salmonella enterica, Listeria monocytogenes ve Staphylococcus aureus bakterilerine karşı en fazla zon çapının nar kabuğu ekstresinde olduğu belirlenmiştir. Mandalina kabuklarından elde edilen ekstrelerin ise bakterilere karşı etki göstermediği görülmüştür. Çalışma sonucunda, kullanılan bitki ve meyvelerin ülkemizde önemli bir potansiyel kaynağı teşkil etmesi nedeniyle, materyallerin tıbbi amaçla kullanılması için temel veri sağlanması hedeflenmektedir.