Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri (Yl), Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BÜŞRA KARA
Danışman: Emre Çağlak
Özet:
Tıbbi ve aromatik bitkilerin güçlü antioksidan ve
antimikrobiyal etkiye sahip olmaları ilaç ve gıda sanayinde kullanımının
önemini artırmaktadır. Doğal antioksidan ve antimikrobiyal kaynağı bitki ve
meyvelerin kullanımı ile ilgili birçok araştırma bulunmaktadır. Yapılan
çalışmalar sonucunda bazı bitki ve meyvelerin antioksidan ve antimikrobiyal
kapasitelerinin, sentetik maddelere oranla daha fazla olduğu bilinmektedir. Çalışmada
çeşitli bitki (zeytin yaprağı, sarı kantaron, çay tohumu) ve meyvelerin (nar,
mandalina, portakal ve kivi kabuğu) bazı kısımlarından farklı yöntem ve
konsantrasyonlarda elde edilen ekstraktların antioksidan-antimikrobiyal
aktiviteleri ve fenolik madde içerikleri incelenmiştir. Antioksidan
aktivitesinin belirlenmesinde DPPH (2.2.-difenil-1-pikrihidrazil) radikal
süpürme kapasitesi, antimikrobiyal aktivitenin belirlenmesinde disk difüzyon
yöntemi ve fenolik madde içeriğinin belirlenmesinde ise Folin-ciocalteu reaktifi
yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan materyallerin antioksidan
aktiviteleri incelendiğinde en yüksek nar kabuğunun, en düşük ise mandalina
kabuğunun etki gösterdiği, fenolik madde içeriğine bakıldığında en yüksek
aktivitenin zeytin yaprağında, en düşük etki ise portakal kabuğu ekstresinde
olduğu tespit edilmiştir. Antimikrobiyal aktivitelerine bakıldığında Escherichia
coli, Salmonella enterica, Listeria monocytogenes ve Staphylococcus
aureus bakterilerine karşı en fazla zon çapının nar kabuğu ekstresinde
olduğu belirlenmiştir. Mandalina kabuklarından elde edilen ekstrelerin ise
bakterilere karşı etki göstermediği görülmüştür. Çalışma sonucunda,
kullanılan bitki ve meyvelerin ülkemizde önemli bir potansiyel kaynağı teşkil
etmesi nedeniyle, materyallerin tıbbi amaçla kullanılması için temel veri
sağlanması hedeflenmektedir.